Phương pháp CANSLIM – Phương pháp tìm ra siêu cổ phiếu

Nếu bạn là một nhà đầu tư thường xuyên gặp thất bại và cảm thấy bối rối với việc chọn cổ phiếu để đầu tư, đừng lo lắng. Bạn không phải một mình, nhiều nhà đầu tư mới và cũ cũng đối diện với vấn đề tương tự. Đa số mọi người thường mắc phải sai lầm từ khi bắt đầu tham gia vào thị trường này hấp dẫn.

Da Vinci ĐN sẽ giới thiệu cho bạn một trong những phương pháp đầu tư nổi tiếng và hiệu quả, được chứng minh qua nhiều năm bởi “Phù thủy phố Wall” – William O’Neil, gọi là phương pháp CANSLIM.

1. Giới thiệu về phương pháp CANSLIM

Mỗi ký tự trong từ CANSLIM – phương pháp CANSLIM đại diện cho một trong 7 đặc điểm chính của những cổ phiếu thành công trong quá khứ.

C: Current Quaterly Earnings Per Share – Tăng trưởng thu nhập Quý hiện tại: Càng cao càng tốt

• Tăng trưởng EPS trong quý gần nhất và quý gần liền kề cần đạt ít nhất 20% – 25% so với cùng kỳ. Để tránh ảnh hưởng bởi các yếu tố mang tính thời vụ, chúng ta cần so sánh EPS với cùng kỳ năm trước.
• Thu nhập phải đến từ hoạt động kinh doanh chính, là trọng tâm của doanh nghiệp. Những khoản lợi tức bất thường chỉ xảy ra một lần cần được loại bỏ.

Thực tế, một số doanh nghiệp ở Việt Nam có thể sử dụng các phương pháp để làm đẹp báo cáo tài chính nhằm thao túng giá cổ phiếu hoặc tăng cường phát hành cổ phiếu.

Để đảm bảo tính chính xác và minh bạch của báo cáo tài chính, cần kiểm tra kỹ các khoản thu nhập từ doanh thu tài chính, chi phí tài chính, và thu nhập khác.

Khi một doanh nghiệp báo cáo tăng trưởng kinh doanh tốt, quan trọng để kiểm tra xem mức tăng trưởng đó có hợp lý so với các doanh nghiệp khác trong ngành hay không.

Chú ý:

Sự thống nhất giữa mức tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận là cần thiết. Lợi nhuận tăng mạnh trong một quý cần phải được hỗ trợ bởi mức tăng trưởng doanh thu quý gần nhất ít nhất 20% – 25% so với cùng kỳ hoặc mức tăng trưởng thể hiện sự thay đổi và đang gia tăng.

Cần đặt câu hỏi với những doanh nghiệp có tăng trưởng lợi nhuận nhưng không có sự tăng trưởng tương ứng trong doanh thu.

A: Annual Earnings Increases – Tăng trưởng lợi nhuận hàng năm: Tìm kiếm sự gia tăng đột biến

• Doanh nghiệp phải hoạt động có lãi và liên tục trong 3 năm liên tiếp và tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận hàng năm phải tăng đều trong suốt 3 năm.
• EPS hàng năm phải có tăng trưởng trung bình từ 20% – 25% trở lên.
• Lợi nhuận sau thuế (LNST) trong quý gần nhất hoặc trong năm gần nhất cần đạt hoặc gần đạt đến một mức cao mới.
• Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) cần đạt từ 17% trở lên.

Chú ý: Ở đây, William O’Neil có đưa ra tiêu chí EPS hàng năm tăng trưởng đều đặn nhằm tìm ra những doanh nghiệp tăng trưởng tốt mà không tính đến yếu tố chu kỳ kinh doanh.

Ở Việt Nam, các doanh nghiệp hoạt động có yếu tố chu kỳ không phải là ít, khi đó bạn sẽ rất dễ bỏ qua nhiều cơ hội tốt, vì thế, bạn nên điều chỉnh lại: EPS 4 quý gần nhất so với EPS 4 quý trước đó có mức tăng trưởng >20% là bắt đầu đưa vào danh sách nghiên cứu.

Đối với các doanh nghiệp mới niêm yết, thì mức tăng EPS mỗi quý trong 3 quý gần nhất phải tăng liên tục trên 20% so với cùng kỳ.

N: New Products, New Management, New Highs – Sản phẩm mới, Ban quản lý mới: Mua đúng thời điểm

• Tìm kiếm những công ty vừa phát triển thành công những sản phẩm, dịch vụ mới quan trọng, hoặc được hưởng lợi từ bộ máy quản lý mới, những điều kiện kinh doanh mới của ngành công nghiệp.

• Mua cổ phiếu khi nó vừa đột phá từ những khuôn mẫu giá ổn định và sắp hoặc đã leo lên những đỉnh giá mới.

S: Supply and Demand: Cung – Cầu cổ phiếu: Cổ phiếu tốt cộng với nhu cầu lớn

• Bạn nên tìm kiếm những doanh nghiệp đang mua lại cổ phiếu của chính họ (cổ phiếu quỹ) trên thị trường: đây là dấu hiệu tốt, hàm ý doanh nghiệp đang trông đợi sự tăng trưởng về doanh thu và lợi nhuận trong tương lai.

• Tỷ lệ nợ thấp cũng là một dấu hiệu tốt.

• Bạn cũng cần theo dõi Số lượng cổ phiếu giao dịch trên thị trường hàng ngày. Tại Thị trường chứng khoán Việt Nam, đề xuất lựa chọn những doanh nghiệp có khối lượng giao dịch trung bình từ chục nghìn cổ phiếu mỗi phiên.

Lưu ý: Bạn có thể mua bất kỳ cổ phiếu huy động vốn lớn nào theo phương pháp CANSLIM, nhưng cổ phiếu huy động vốn nhỏ sẽ có mức biến động giá cao hơn, theo cả hướng đi lên lẫn đi xuống.

• Bên cạnh đó, mỗi chu kỳ thị trường sẽ có sự luân chuyển đối tượng từ cổ phiếu vốn hóa lớn sang cổ phiếu vốn hóa nhỏ và ngược lại, bạn nên theo sát thị trường để có thể hành động một cách sáng suốt.

• Tại điểm đột phá lên 1 mức giá trần mới, thì khối lượng giao dịch tại đó phải tăng tối thiểu 50% so với khối lượng giao dịch bình quân của 50 phiên trước đó.

L: Leader or Laggard – Cổ phiếu dẫn đầu hay Cổ phiếu đội sổ

• Bạn nên mua những doanh nghiệp thật sự tốt, dẫn đầu trong ngành và là số 1 trong lĩnh vực chuyên môn của chúng. Tránh mọi cổ phiếu đội sổ.

• Để phân biệt Cổ phiếu dẫn đầu và Cổ phiếu đội sổ,William O’Neil sử dụng Chỉ số sức mạnh giá tương đối (RS): một chỉ số tính toán thành tích về giá của một cổ phiếu cho trước so với các cổ phiếu còn lại trên thị trường trong 52 tuần gần nhất.

Mỗi cổ phiếu sẽ được gán 1 điểm số (từ 1 đến 99). 1 cổ phiếu có RS = 99, tức là cố phiếu đó ưu việt hơn 99% các cổ phiếu khác về thành tích giá cổ phiếu.

Bạn cũng cần phân biệt với Chỉ số RSI trong phân tích kỹ thuật. Hiện có nhiều nhà đầu tư sử dụng chỉ số RSI để tìm lọc cổ phiếu, tuy nhiên, đây không phải là L (Leader) mà William O’Neil muốn nói đến.

• Trong một đợt điều chỉnh giá của thị trường tăng trưởng, các cổ phiếu có mức giảm giá ít nhất (%) là một sự lựa chọn không tồi.

I: Institutional Sponsorship – Sự ủng hộ của các định chế tài chính, quỹ đầu tư: Theo chân kẻ đứng đầu

• Tìm kiếm những doanh nghiệp có 1 lượng cổ phiếu được nắm giữ bởi các tổ chức (quỹ đầu tư, ngân hàng, các tập đoàn bảo hiểm, khối tự doanh của CTCK…)

• Nên mua những cổ phiếu có số lượng tổ chức bảo trợ tăng lên.

• Bạn cũng cần tìm hiểu về thành tích của các tổ chức đó, cũng như tiêu chí hay quan điểm đầu tư của họ để có thể nhận định chung tình hình.

• Việc nội bộ công ty hay các tổ chức liên tục bán ra 1 cổ phiếu là tín hiệu xấu mà bạn cần theo dõi.

M: Market Direction – Định hướng thị trường

• Cần quan sát thị trường một cách cẩn trọng và khôn ngoan.

• Đây là yếu tố được đánh giá là quan trọng nhất trong phương pháp CANSLIM. Nếu bạn xác định đúng các yếu tố trên, nhưng chọn sai thời điểm thì cổ phiếu cũng sẽ giảm giá rất mạnh.

2. Các bước áp dụng CANSLIM trong thực tế tại thị trường chứng khoán Việt Nam

Bước 1: Lọc theo tiêu chí “C”

Tăng trưởng thu nhập Quý hiện tại

Đưa ra 2 tiêu chí quan trọng khi lọc:

• Tăng trưởng doanh thu quý gần nhất tối thiểu 25%;

• Tăng trưởng EPS quý gần nhất và quý gần nhì tăng tối thiểu 25%. Tùy vào mục đích, bạn có thể đưa ra tỷ lệ tăng trưởng tối thiểu (thận trọng, bạn có thể đặt mức 18 – 20%).

=> Kết quả cho ra 123 mã thỏa mãn

Tăng trưởng lợi nhuận hàng năm

Đề xuất 2 tiêu chí quan trọng:

• EPS 5 năm và doanh thu 5 năm tăng trưởng tối thiểu 15%/năm

• ROE tối thiểu 15%

FireAnt hiện chưa hỗ trợ tiêu chí tăng trưởng EPS 5 năm và doanh thu 5 năm. Còn Investing không hỗ trợ chỉ số ROE.

Chúng ta tạm thời nhập tiêu chí tăng trưởng doanh thu và tăng trưởng EPS trên Investing trước.

Tới lúc này chúng ta chỉ còn 14 doanh nghiệp thỏa mãn 2 tiêu chí ban đầu của phương pháp CANSLIM.

Bước 3: Lọc theo tiêu chí “N” của phương pháp CANSLIM

Sản phẩm mới, Ban quản lý mới

• Ở đây, ta lọc cổ phiếu có mức giá trần mới nhất nằm trong biến động 10% so với Giá cao nhất 52 tuần.

• Các vấn đề khác nằm trong chữ N thuộc về định tính, nên tùy thuộc vào đánh giá của mỗi cá nhân.

Trên Investing, ở phần “Giá” bạn chọn “% Thay đổi mức Đỉnh trong 52 tuần” và nhập – 10 (tương ứng -10%).

Bằng cách này bạn sẽ lọc ra được những cổ phiếu đang giao dịch ở vùng giá cao 10% của chúng.

Tới lúc này sẽ chỉ còn khoảng 8 cổ phiếu thỏa mãn các tiêu chí đề ra.

Bước 4: Lọc theo tiêu chí “S” của phương pháp CANSLIM

• Giao dịch trung bình mỗi phiên từ 10,000 cổ phiếu / phiên.

• Hạn chế giao dịch các cổ phiếu trên sàn UPCOM vì vấn đề thông tin không đầy đủ.

Trên Investing, ở phần Khối lực & Mức biến động bạn chọn K.Lg T.bình (3 thg) và nhập 10,000.

Như vậy, ta đã đi được nửa chặng đường và chỉ còn 7 cổ phiếu thỏa mãn 4 tiêu chí đầu tiên của phương pháp CANSLIM.

Tuy nhiên, nếu bạn đã tìm ra cổ phiếu hội tụ gần đủ các yếu tố trên cũng đã đảm bảo cho bạn có được 1 danh mục ít rủi ro hơn.

Bước 5: Lọc theo tiêu chí “L”

Cổ phiếu dẫn đầu hay Cổ phiếu đội sổ

Tiêu chí này chỉ áp dụng được cho những công ty sản xuất hoặc công nghệ như HPG.

Những cổ phiếu có liên quan tới bất động sản như 6 cổ phiếu còn lại đều không phải Leader trong ngành nhưng vẫn có vị thế riêng.

Bạn có thể loại bỏ toàn bộ hoặc giữ những cổ phiếu này đều được.

Bước 6: Lọc theo tiêu chí “I”

Sự ủng hộ của các định chế tài chính, quỹ đầu tư

Ở tiêu chí này bạn có thể sử dụng công cụ của trang Cafef để theo dõi diễn biến giao dịch của các cổ đông lớn bên trong doanh nghiệp…

Quay trở lại với chỉ số ROE, ta sử dụng ROE >15%.

Bước 7: Tiêu chí “M”

Xu hướng thị trường

Đa số mọi người đều bỏ qua tiêu chí này, tuy nhiên đây lại là tiêu chí quan trọng nhất trong phương pháp CANSLIM. Bởi phương pháp CANSLIM nhằm mục đích tìm ra xu hướng của cổ phiếu mà không quan tâm tới cổ phiếu đó đang đắt hay rẻ. Do đó, nếu bạn đã kiên định với phương pháp CANSLIM thì đường ngần ngại giải ngân/chốt lời ngay khi cổ phiếu thoát khỏi xu hướng vốn có.

Như vậy hiện tại chỉ còn 3 cổ phiếu thỏa mãn gần như đầy đủ nhất bộ tiêu chí chọn của phiếu của O’neil, bao gồm:

• Công ty cổ phần Tập đoàn Hòa Phát (Mã: HPG)

• Công ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh nhà Khang Điền (Mã: PDR)

• Công ty Cổ phần Sản xuất Kinh doanh Xuất nhập khẩu Bình Thạnh (Mã: GIL)

Tùy vào xu hướng thị trường, xu hướng của cổ phiếu, mức độ am hiểu của bạn đối với cổ phiếu mà chúng ta có thể lọc cổ phiếu kỹ càng hơn như:

• Đâu là lý do mà ban lãnh đạo, cổ đông lớn sẵn sàng mua thêm cổ phiếu?

• Các sản phẩm mới sẽ thành công thay vì thất bại?

Đây cũng chính là điểm thể hiện sự khác biệt giữa các nhà đầu tư.

Bạn nên nhớ rằng, không công cụ nào có thể giúp bạn 100% cả và phương pháp CANSLIM cũng vậy. Hơn ai hết bạn vẫn phải là người hiểu rõ doanh nghiệp và hoàn thiện bộ lọc này để chọn ra cổ phiếu tốt nhất.

THÔNG TIN LIÊN HỆ:

• Fanpage: Da Vinci Đà Nẵng – Viện thực hành đầu tư tài chính
• Địa chỉ: 92 Nại Nam, Hải Châu, Đà Nẵng
• Số điện thoại: 0813 333 227