“Tâm lý ngắn hạn” sẽ dẫn đến thất bại không thể tránh khỏi. Nếu bạn mất đi một nửa số tiền, bạn cần thắng gấp đôi để hòa vốn. Nếu như toàn bộ số tiền vẫn nằm trong ký quỹ và margin nhằm tìm kiếm lợi nhuận nhiều nhất, có thể rủi ro về việc mất đi tất cả vẫn giữ nguyên bất kể tổng tài sản chúng ta đang có. Vậy nếu thắng 9 lần liên tiếp và thua ở lần thứ 10 thì toàn bộ tài sản vẫn bị thanh lý. Thứ 2, ngay cả khi bạn không mất hết, nhưng phần trăm số tiền bạn mất cũng đẩy bạn vào tình thế khó khăn rồi không còn gì cả. Nếu bạn bay 50% thì bạn phải gấp đôi lần tiếp theo để trở về mức ban đầu. Và như vậy, bạn sẽ càng phải đẩy margin cao lên và cuối cùng mất hết.

Khi tôi làm trong ngành đầu tư, có một vài đồng nghiệp trẻ cũ sau khi có một chút kinh nghiệm, họ càng ngày càng tự tin với khả năng của bản thân và ngày càng tham lam hơn. Với “tâm lý ngắn hạn”, đời chỉ sống một lần, họ dễ dàng để tâm lý ngắn hạn chi phối. Càng ngày càng đầu tư mạo hiểm và rủi ro hơn, sử dụng những khung thời gian ngày càng nhỏ để giao dịch, thậm trí hướng dẫn khách hàng cùng đầu tư theo tâm lý ngắn hạn này. Kết quả nhanh thì 6 tháng, chậm hơn thì khoảng 2 năm, khi gặp lại họ đã mất tất cả những gì từng có của mình và khách hàng, phải làm môi giới quay phí để tồn tại. Nặng hơn có những người còn nợ đến vài chục tỷ. Rõ ràng không ai mong muốn hậu quả chắc chắn sẽ đến này nếu bám chấp vào tâm lý ngắn hạn và để nó chi phối.

Cảm xúc ảnh hưởng đến các mối quan hệ trong đời mỗi người, và cũng không phải ngoại lệ trong lúc đầu tư. Cảm xúc là thứ gắn chặt với chuyện tiền bạc. Dopamine tiết ra khi chiến thắng một ván bạc, đồng thời cũng khiến ta cảm thấy vui vẻ, hào hứng và sảng khoái, giúp ta vẽ ra một tương lai tích cực hơn, tin vào một niềm tin thiếu thực tế hơn. Ngược lại, sự thua cuộc sẽ khiến một tay chơi nhanh chóng lo lắng, quá bi quan hoặc quá liều mạng, cũng như thay đổi kịch bản suy nghĩ dựa trên cảm xúc tiêu cực mới này. Vì vậy, một người lý trí thức dậy lúc 7h sáng, tập thể dục, uống cà phê và ngồi xuống máy tính để bắt đầu chơi futures, rất dễ biến thành một con nghiện cờ bạc vò đầu bứt tóc trước màn hình khi kết quả dần chuyển biến theo hướng không mong muốn. Thế giới biến chuyển nhanh hơn ta nghĩ, và rất có thể nó không thực sự thay đổi, chỉ là thế giới quan của ta đã bị ảnh hưởng bởi các cảm xúc – thứ bị ảnh hưởng bởi những sự kiện từ các ván bạc.

Bên cạnh đó, có một bí mật đằng sau việc tiền ở sòng bài thường phải quy đổi thành chip, và vì sao bạn có xu hướng đẩy cả 500 USD vào một giao dịch trên máy tính mà hiếm khi dừng lại suy nghĩ. Vì hình thức của chúng cắt đứt mối quan hệ với giá trị thực của tiền, và ngăn cản bạn suy nghĩ một cách lý trí. 500 USD bằng với 500 cốc cà phê, uống trong 500 ngày, tức gần một năm rưỡi, sẽ dễ hình dung hơn nếu bạn cầm trên tay 10 tờ 50 USD, thay vì một con số bé tí trên màn hình ghi: $500. Tương tự, có lẽ hiếm người sẵn sàng all-in 100.000 USD một lúc nếu hành động này phải được thực hiện bằng cách đẩy một đống tiền mặt nặng chịch ra phía trước, thậm chí phải vứt từng cọc tiền một đến mỏi cả tay, nhưng sẽ dễ hơn nếu chỉ đơn giản xô những chồng chip màu sắc có kích thước bằng nhau, in những con số bé tí.

Quan trọng nhất, nếu bạn thích cờ bạc đến thế, bạn càng cần phải đầu tư để có thật nhiều tiền. Mình không muốn khuyên bất kỳ ai phải ngừng làm những việc giải trí, miễn là nó vô hại. Vậy, để có thể tham gia vào những cuộc vui hưng phấn với bạn bè của mình, hay thậm chí có tiền để tham gia đầu tư rủi ro cao lợi nhuận lớn, hãy đảm bảo rằng nó vô hại với cuộc đời của bạn. Làm thế nào để chúng trở nên vô hại? Hãy đầu tư để tích lũy đủ nhiều tiền, rồi bạn sẽ có cho mình một ít để chơi. Những khoản chơi be bé này đôi lúc sẽ đem đến phần thưởng lớn bất ngờ, nhưng đừng quá tập trung vào chúng. Chúng có thể chiếm khoảng 5% trên toàn bộ số tài sản bạn có, 95% còn lại phải được neo giữ ở các kênh an toàn.

Theo kinh nghiệm tiếp xúc của riêng cá nhân mình, mình thấy giới trẻ ngày nay thậm chí còn muốn có mọi thứ nhanh hơn, nhiều hơn và dễ dàng hơn so với người ở thế hệ trước (có lẽ vì cấu trúc xã hội hiện tại thúc đẩy điều đó). Điều này có nghĩa là, bất kể sự tiện lợi và dễ dàng khi tiếp cận với kiến thức cũng như các kênh đầu tư, Gen Z ngày nay phải đối mặt với một kẻ thù lớn hơn nhiều trên quá trình phát triển portfolio đầu tư của chính họ, là bản thân họ. Khi đã đầu tư đủ lâu, bạn sẽ nhận ra rằng, không phải thị trường, bản thân bạn mới là kẻ thù lớn nhất. Vì vậy, nếu như bạn đã được mạng xã hội và lối sống dễ dàng rèn luyện trở thành một con người “cần là có, muốn là được”, bạn sẽ càng gặp rất rất rất nhiều khó khăn để có thể đầu tư. Do vậy, hạn chế tiếp xúc với những thứ sẽ nuôi dưỡng tâm lý ngắn hạn cũng là một điều cần thiết.

“Kẻ thù lớn nhất là chính chúng ta”, tôi biết câu này nghe có vẻ sáo rỗng nhưng có lẽ nội hàm của nó sẽ cần đến trải nghiệm thực tế để chiêm nghiệm được.

Tóm lại, có một điều rất đơn giản mà tôi đã tự rút ra để nhắc nhở bản thân mỗi khi bắt đầu nổi máu cờ bạc và có tâm lý ngắn hạn, đó là: Nếu như bạn cần thời gian để có thể lớn lên, tài sản của bạn cũng vậy. Chúng ta đều được trao tặng một cuộc đời đủ dài, hãy tận hưởng lợi thế đó để nuôi dưỡng toàn bộ mọi thứ, bao gồm từ tài sản vật chất đến tài sản tinh thần. Nhớ lấy, đừng nghĩ cuộc đời quá ngắn để rồi bị mất bình tĩnh.

Chúc mọi người đầu tư an toàn và thành công!!!